Hướng dẫn sử dụng máy đo SpO2 cầm tay đúng cách

Máy đo SpO2 là một thiết bị đo thông dụng giúp phát hiện sớm tình trạng thiếu oxy máu của các bệnh nhân có các biểu hiện như viêm phổi do vi khuẩn, hen phế quản, hội chứng ngưng thở lúc ngủ (thường ngủ ngáy)... và bệnh nhân COVID-19. Việc sử dụng thiết bị đo SpO2 khá đơn giản nhưng cũng cần lưu ý vì có thể xảy ra sai số trong quá trình thực hiện. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các kiến thức cơ bản về SpO2 và cách sử dụng máy đo SpO2 tại nhà một cách an toàn và hiệu quả.

1. Chỉ số SpO2 là gì?

Chỉ số SpO2 được hiểu là độ bão hòa oxy trong máu ngoại vi và chỉ số này được đánh giá là một trong những dấu hiệu sinh tồn của con người bên cạnh mạch, nhiệt độ, nhịp thở và huyết áp. Giá trị chỉ số SpO2 được biểu thị bằng 1%. Nếu máy đo oxy cho kết quả 97% thì chứng tỏ mỗi tế bào hồng cầu được tạo ra bởi 97% oxygenated và 3% không oxy hóa hemoglobin. Giá trị SpO2 bình thường sẽ dao động ở mức 95 - 100%.

SpO2- Chỉ số sinh tồn thứ 5 của cơ thể

2. Thiết bị đo chỉ số SpO2

Thiết bị đo chỉ số SpO2 hay còn gọi là máy đo SpO2 được hiểu là một trong những thiết bị có khả năng đo sự bão hòa oxy (SpO2) trong mạch máu và nhịp tim của con người. Điều này, giúp người dùng phát hiện sớm được các tình trạng bất thường trong cơ thể để có thể điều trị sớm.

3. Hướng dẫn sử dụng máy đo SpO2 tại nhà đúng cách

Bước 1: Kiểm tra tình trạng máy đo SpO2 trước khi sử dụng

Kiểm tra xem pin còn hay không, khi bấm nút bật máy có phát ra ánh sáng hồng ngoại không, màn hình có sáng và hiển thị số không. Nếu máy hết pin thì phải thay pin mới hoặc sạc pin, tuỳ vào cấu tạo của từng loại máy.

Kiểm tra kỹ lưỡng máy đo SpO2

Bước 2: Xoa ấm bàn tay trước khi kẹp máy đo SpO2

Người dùng trước khi kẹp máy đo SpO2, nên xoa ấm bàn tay trước để có được kết quả chính xác hơn.

Xoa ấm bàn tay giúp kết quả đo chính xác

Bước 3: Mở kẹp, đặt ngón tay vào khe kẹp

Mở kẹp máy đo ra, sau đó đặt một ngón tay vào khe kẹp sao cho đầu của ngón tay chạm đến được điểm tận cùng của máy (có thể kẹp và dai tai hoặc ngón chân).

Cách đặt ngón tay vào khe kẹp máy đo SpO2

Lưu ý: Không được sơn móng tay, sử dụng móng tay giả hoặc mỹ phẩm trên ngón tay được đo. Đảm bảo móng tay không quá dài, để đầu ngón tay có thể che kín bộ phận cảm biến trong khe kẹp.

Bước 4: Khởi động máy

Khởi động máy bằng cách bấm nút nguồn. Khi máy đo cần ngồi im, hạn chế cử động bàn tay. Sau vài giây, trên màn hình của sẽ hiển thị kết quả đo.

Nhấn nút nguồn để khởi động máy

Bước 5: Đọc kết quả trên máy đo SpO2

1. Chỉ số nhịp mạch

Hiển thị dưới dạng số tại chỗ ghi chữ PR (pulse rate) hoặc vị trí có hình trái tim.
Đơn vị đo: nhịp/ phút.
Phạm vi đo: từ 0 - 254 nhịp/ phút.
Giá trị bình thường: từ 60 – 90 nhịp/ phút (đối với bệnh nhân là người lớn, khi nghỉ ngơi).

Đọc kết quả trên màn hình hiển thị

2. Chỉ số SpO2

Hiển thị dưới dạng số phần trăm tại chỗ ghi chữ SpO2.
Đơn vị đo: phần trăm (%).
Phạm vi đo: từ 0 – 100%.
Giá trị bình thường: 98% - 100%.
Sai số của thường dao động trong khoảng ± 2%.

Bước 6: Khi kết thúc, rút ngón tay ra

Sau khi đo xong chỉ cần rút ngón tay ra khỏi máy và máy sẽ tự động tắt sau một thời gian ngắn (khoảng vài giây đến 1 phút) hoặc có thể lưu chỉ số đã đo vào máy để theo dõi, tùy theo chỉ định của bác sĩ.

Rút ngón tay ra khỏi máy sau quá trình đo

4. Các yếu tố làm ảnh hưởng đến độ chính xác của máy đo SpO2

Không phải máy đo SpO2 cầm tay lúc nào cũng phản ánh chính xác tình trạng bão hoà oxy trong máu ngoại biên. Đo chỉ số SpO2 còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

Huyết áp thấp, thiếu máu ảnh hưởng đến kết quả đo

Bệnh nhân cử động nhiều, liên tục
Bệnh nhân bị hạ thân nhiệt, huyết áp thấp
Đo ở nơi có ánh sáng chiếu trực tiếp
Bệnh nhân bôi mỹ phẩm, sơn móng tay, dùng móng giả hoặc móng tay quá dài ( bộ phận cảm biến trong khe kẹp không che kín được đầu ngón tay)
Bệnh nhân có bệnh lý gây bất thường về nồng độ hemoglobin trong máu (thiếu máu, bệnh lý huyết học)
Sử dụng thuốc gây co thắt mạch máu nghiêm trọng
Bệnh nhân bị sốc (sốc giảm thể tích,...) gây ra tình trạng giảm tưới máu mô
Ngộ độc Carbon Monoxide (CO) hoặc ngộ độc các chất methemoglobin